Lateks yataklar, sağlıklı ve deliksiz bir uyku için başta lateks katmanı olmak üzere visco sünger ya da çeşitli paket yay sistemleriyle desteklenerek üretilen yataklardır. Günümüzde hemen hemen her yatak markasının ürün yelpazesi içerisinde lateks yataklar yer alıyor. Lateks yatak nedir, lateks yataklar hakkında bilmeniz gereken her şeyi bu yazımızda bir araya getirdik.
Lateks yatak nedir?
Lateks, kauçuk ağacının süte benzeyen özsuyunun çeşitli işlemlerden geçirilmesiyle elde edilen doğal bir üründür. Elde edilen bu ürün çeşitli işlemlerden geçirilerek süngere benzer bir yapı haline getirilir. Lateks malzemesi, üretilecek yatakların özelliklerine göre çeşitli kalınlıklarda yatakların en üst katmanına yerleştirilir.
Bu şekilde üretilen yataklar içerisinde bulundurdukları doğal lateks maddesinden dolayı yüksek hava geçirgenliğine sahip, antialerjik, antibakteriyel ve uzun ömürlülük gibi özelliklere sahip olurlar.
Dayanıklı ve çevre dostu bir yatak arıyorsanız lateks yataklar, piyasadaki en iyi yataklardan olabilir. Ayrıca değerlendirebileceğiniz başka yatak türleri de vardır ancak lateks yatakların nasıl farklı olduklarını ve neden sizin için daha uygun olabileceklerini ele alacağız.
Yatak seçimi konusunda kararsız kalıyorsanız “En iyi yatak nasıl seçilir?” yazımıza göz atabilirsiniz.
Lateks yataklar nasıl üretilir?
Kauçuk ağaçlarından toplanan sıvı haldeki lateks maddesi güneş ışınlarına ve hava temasına maruz kalmadan hızlı bir biçimde üretim tesisine getirilir. Silindir şeklindeki büyük bir tanka boşaltılır ve hızla döndürülür. Buradaki amaç hava kabarcıklarının lateks maddesinin içine işleyerek kalın süngerimsi bir yapıya kavuşmasını sağlamaktır.
Daha sonra süngerimsi bir köpük haline gelen lateks, fırınlanma aşamasına gelir. Fırınlama işlemi iki şekilde yapılır.
Dunlop lateks
Süngerimsi yapıdaki akışkan lateks, bir kaba dökülür ve fırınlanır. Fırınlama işleminden sonra lateks kaptan ayrılır ve özenle yıkanır daha sonra kuruması için tekrar fırınlanır.
Talalay lateks
Bu yöntem de yine fırınlama süreçlerini içerir ve dunlop yöntemiyle büyük benzerlik gösterir. Fakat talalay yöntemi daha detaylıdır. Burada kullanılan kaplar vakumludur. Ve piştikten sonra hızla soğutulur. Bu ve benzer işlemlerden sonra elde edilen lateks dunlop işleminden elde edilen lateksten daha az yoğun ve daha yumuşaktır.
Dunlop lateks üretim süreci çok fazla adım gerektirmez. Bu yüzden üretimi için daha fazla adım gereken talalay latekse göre daha ucuzdur.
Lateks yatak alırken nelere dikkat etmek gerekir?
Buraya kadar bahsetmiş olduğumuz lateks tamamen doğal yollarla üretilen ve hammaddesi kauçuk ağacı özü olan latekstir. Ancak piyasada sentetik olarak üretilmiş lateks yataklar da bulunmaktadır. Duruma göre bazıları tamamen kimyasal yollarla üretilirken kimileri de kısmen doğal lateks içermektedir.
Sentetik lateks yataklar, doğal lateks yataklara göre kısa ömürlüdürler. Ayrıca doğal lateks yataklarda hissettiğiniz dirilik sentetik latekslerde hissedilmez. Bu yüzden eğer amacınız çevre dostu, tamamen doğal bir lateks yatak almaksa, içerisinde kullanılan malzemelerin ne olduğuna ve nasıl üretildiğine dikkat etmeniz gerekir.
Bir lateks yatağın doğallığını basit bir biçimde anlamak için sahip olduğu sertifikaları incelemeniz yeterli olacaktır. Bu sertifikalar;
GOLS (Global organic latex standart) : Bu sertifika yatağın içerisinde kullanılan lateks malzemenin en az %95′ inin doğal lateks olduğunu bildirir.
GOTS (Global organic textile standart) : Bu sertifika ise yatağın içerisindeki malzemelerin organik olduğunu bildirir.
Lateks yatak özellikleri nelerdir?
Lateks yataklar öne çıkan birçok özelliğiyle sizlere rahat ve deliksiz bir uyku deneyimi sunar. Şimdi bu özellikleri sırasıyla inceleyelim.
1. Destekleyici ve basınç giderici
Lateks malzemesi özü itibariyle elastik bir yapıya sahiptir. Bu nedenle ağırlığınıza, şeklinize ve hareketlerinize hızla tepki verir. Sahip olduğu esneklik vücudunuzun şeklini alarak en ağır bölgelerinizi destekleyebilir. Bu ağır bölgeler yatış şekline göre değişiklik gösterir.
2. Dayanıklı
Lateks yataklar, doğal içerikleri ve geçirdikleri üretim süreçlerinden dolayı elastik özelliklerini uzun yıllar koruyarak performanslarını devam ettirirler.
3. Bakımı kolay
Lateks yataklar antibakteriyel özelliklere sahip olduklarından hiçbir özel bakım gerektirmezler.
4. Hipoalerjenik
Lateks maddesinin yapısı toz akarlarının yerleşip üreyebileceği bir yapıya sahip değildir. Bu özellik sağlıklı uyku ortamının korunmasına yardımcı olur.
5. Çevre dostu
Lateks hammaddesini toplayabilmek için yetiştirilen kauçuk ağaçları her yıl 90 milyon tondan fazla karbondioksit gazını emerek oksijene dönüştürmektedir. Bu durum dahi lateks yatakları mevcut en çevre dostu yatak haline getirmektedir.
6. Hava sirkülasyonu
Lateks malzemesi genel olarak serin bir maddedir. Dahası üreticiler lateks yatakların nefes alabilirliğini arttırmak amacıyla hava kanalları eklemektedirler. Lateks yataklar, üzerine yattığınızda vücudunuzu visco süngerler kadar sarmadığı için ihtiyacınız olan hava sirkülasyonuna izin verir.
Lateks yatak olumsuz özellikleri nelerdir?
Lateks yatakların olumlu özellikleri ön plana çıksa da bazı olumsuz özelliklerini de göz önünde bulundurmak gerekir. Şimdi lateks yatak kullananların en çok şikayet ettiği konulara göz atalım.
1. Çok fazla tepki iletme
Lateks yataklar, doğası gereği esnek ve çok diri bir yapıya sahiptir. Bu sebeple yatağınızı paylaştığınız kişinin gece boyunca hareketlerini hissedebilirsiniz.
2. Lateks yatak vücudunuzun şeklini yeterince almayabilir.
Lateks yataklar genellikle vücudunuzun şeklini alsa da visco sünger kadar sarmalayıcı değildir. Eğer kronik sırt ve bel ağrılarınız varsa bu durum bir dezavantaj olabilir. Çünkü yatak vücudunuzun şeklini tam olarak almıyorsa ağrıya sebep olan basıncı gideremiyor demektir.
3. Lateks yatak pahalı bir seçim olabilir.
Doğal lateks, üretimi sınırlı olduğu için pahalı bir malzemedir. Bununla birlikte yatağın doğal özelliğinin bozulmaması için diğer birleşenler de doğal malzemelerden seçildiği durumlarda fiyatı daha da artmaktadır. Tamamen doğal malzemelerin kullanılması, doğa dostu bir yatak meydana getirebilir fakat fiyatı uygun bir yatak arıyorsanız farklı seçenekleri değerlendirmeniz gerekebilir.
Lateks alerjisine karşı dikkatli olun.
Metabolizmanız kauçuk ağacı özsuyu içerisindeki proteinlere karşı tepki verdiğinde, lateks alerjik reaksiyonu meydana gelir.
Türkiye Ulusal Alerji ve Klinik İmmünoloji Derneği, belirtilerin kurdeşen, deride kızarıklık, kaşıntı, burun akıntısı şeklinde görülebileceğini belirtmektedir. Eğer latekse karşı alerjiniz varsa içerisinde lateks içeren maddelerden kaçınmanız sağlığınız açısından faydalı olabilir.
Söz konusu lateks yatak olduğunda ise lateks katmanı ve vücudunuz arasında yatağın diğer dolgu ve kumaş katmanları, ayrıca sizin serdiğiniz çarşaflar vb. direk temasa engel olacağından lateks etkisi de sınırlı kalabilir.
Ancak yine de lateks yatakların sağlığınız için güvenli olup olmadığından emin değilseniz bir alerji uzmanına danışabilirsiniz.
Bu gibi durumlarda yine ağrılarınızı en aza indirebilecek duyarlı bir yatak arıyorsanız lateks içermeyen visco yataklar ya da paket yay sistemli yataklar sizin için iyi bir seçenek olacaktır.
Lateks yataklar ile ilgili sıkça sorulan sorular
Lateks yataklar vücut şeklini alarak basınç bölgelerini destekler. Doğal malzemesi sizi gece boyunca serin tutar. Doğal lateks, organik pamuk ve yün gibi diğer organik malzemelerle bir araya gelmesiyle çevre dostu bir yatak ortaya çıkar. 10-15 yıllık ömrü ile yataklar içerisindeki en uzun ömürlü yatak özelliğini taşır.
Sırt ağrılarında şikayetçiyseniz ve bunun için yatak alternatiflerini değerlendiriyorsanız lateks yataklar sizin için yerinde bir seçim olabilir. Vücudunuzdaki baskıyı azaltır, bel kısmınıza ekstra destek ve konfor sağlar. Baskı azaldığından dönme ve daha rahat bir pozisyon bulma zahmetinden kurtulursunuz. Bu durum sırt ağrılarınızın şiddetlenmesini önler.
Sırt ağrılarınızı azaltmak için bir lateks yatak almayı düşünüyorsanız orta sertlikte bir yatak tercih edin. Yapılan araştırmalar en uygun lateks yatak için orta sertliğe sahip olanlarını işaret etmektedir.
Lateks yataklarda, lateks katmanı en üstte bulunurken alt katmanlarda destek süngerleri bulunmaktadır. Bu yüzden yatağı ters-yüz ettiğiniz takdirde lateks katmanı altta kalacağı için yatak özelliğini kaybedecektir. Ancak belirli zaman aralıklarında yatağınızı ayakucu-başucu şeklinde döndürmeniz yatağınızın ömrünün uzatacaktır.
Lateks çok dayanıklı ve uzun ömürlü bir malzemedir. Bu yüzden lateks yataklar için en az 10 yıl ömür biçilmektedir. Vücut özellikleri ve kullanım şekline bağlı olarak bir lateks yatağı 12, 15 hatta 20 yıla kadar çok rahatlıkla kullanabilirsiniz.
Ancak doğal lateks oranı düşük karışım bir lateks yatağın ömrü ise yaklaşık 6-8 yıl kadar olacaktır.
Eğer yatağınız yapay kimyasal birleşenler içermiyorsa, yatak paketini ilk açtığınızda paket içerisindeki birikmiş gazların sebep olduğu yabancı bir koku duyabilirsiniz fakat bu kokunun yaklaşık bir hafta içerisinde kaybolduğunu görürsünüz.
Bütün lateks yataklar ilk bir hafta içerisindeki doğal kauçuk malzemesinden dolayı lastik gibi kokabilir. Bu durumdan rahatsız olursanız koku gidene kadar yatağınızı sıvı geçirmez bir alez ile kaplayabilirsiniz. Gündüzleri alezi çıkarmayı unutmayın ki yatak havalanmaya devam etsin.
Lateks de dahil olmak üzere diğer tüm sünger yataklarda belirli bir oranda yumuşama durumu söz konusudur. Fakat sonraki süreçte yumuşama çok uzun yıllar boyunca gerçekleşir. Lateksin yumuşaması diğer sünger yataklara göre çok daha yavaştır.
Bu durumun dışında vücudunuzun yatağa alışmasıyla birlikte yatak daha da yumuşak hissedilebilir. Bu süreç birkaç gün sürebilir.
Sonuç
Geceleri konforlu ve deliksiz bir uyku deneyimi istiyorsanız lateks yataklar sizin için doğru bir seçim olabilir. Doğal lateksten yapılmış bir yatak seçerseniz ayrıca sürdürülebilirliği de desteklemiş olacaksınız.
Ancak bu tür yataklar fiyat olarak kulağa biraz pahalı gelebilir. Fakat lateks yatakların on yıldan fazla ömrü olduğu düşünülünce fiyatlarının aslında makul olduğu ortaya çıkacaktır. Fiyat olarak size ucuz gelebilecek bir lateks yataktan daima şüphelenmelisiniz. Çünkü bu durum yatakta kullanılan lateks malzemesinin doğal olmadığına işaret edebilir.
Eğer siz de bir lateks yatağa sahipseniz yorumlarda deneyimlerinizi bizlerle paylaşıp yeni yatak alacaklara yol gösterebilirsiniz..
